Krakow

Aynı zamanda Krakov ve Cracow olarak da tellafuz edilen Krakow, Polonya’nın tarihi ve ikinci büyük şehridir. Şehir tarihi yapısı ile Dünya Kültür Mirası listesinde yer almaktadır. Vistül Nehrinin (Lehçe: Wisła) kenarında, Küçük Polonya bölgesinde konumlanmış şehrin kökleri 7. yüzyıla kadar dayanmaktadır. Krakow, Polonya’nın kültürel, akademik ve sanatsal yaşamında önemli bir yere sahiptir ve Polonya’nın en önemli ticari merkezlerinden biridir. 1038 – 1596 yılları arasında Polonya’ya başkentlik yapmıştır. Şehir, 1846 – 1918 yılları arasında Krakow Düklüğünün, 14. Yüzyıldan 1999’a kadar da Krakow Voyvodasının başkenti idi. Şehir halen Küçük Polonya Voyvodasının başkentidir.

Şehir, bir taş devri yerleşiminden Polonya’nın en önemli ikinci şehri konumuna gelmiştir. Wawel Bölgesi, Doğu Avrupa’nın en büyük ticaret merkezlerinden biri haline gelmiştir. Krakow, 20. yüzyılda yeni üniversite ve kültürel merkezlerinin kurulması ile birlikte adeta İkinci Polonya Cumhuriyeti halini almış; büyük bir ulusal akademik ve sanat merkezi haline gelmiştir.

II. Dünya Savaşının başlamasından sonra Nazi Almanyasının işgali altına giren Krakow, Almanya Genel Hükümetinin başkenti olmuştur. Şehirdeki Yahudi nüfusu, Krakow gettosu olarak bilinen infaz kamplarına yollanmıştır.

Coğrafya

Krakow, Polonya’nın güney kısmında, Vistül nehrinin üzerinde, Karpat Dağlarının eteğinde, deniz seviyesinden 219 metre yüksekte yer alır. Jurassic Rock Upland’ın kuzeyinde ve Tatra Dağlarının 100 kilometre güneydedir. Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Ukrayna ile sınır komşusudur. Ekolojik değerleri sebebiyle tüm Krakow doğa rezervleri yasal olarak koruma altındadır. Şehrin batı yakasında Jurassic Bielany – Tyniec refuge olarak bilinen uluslararası bir öneme sahiptir. Bölgede doğal yaşam ve doğa hayatı, özellikle jeomorfojik yapı ve yer şekilleri çok büyük önem taşımaktadır. Şehrin diğer bir kısmı ekolojik koridor adı verilen Vistül Nehri vadisidir. Bu koridor aynı zamanda Pan-Avrupa Ekolojik Ağının da simgesidir. Şehir merkezi nehrin kuzey kesiminde yer almaktadır.

Krakow haritası

İklim

Kraków, Köppen iklim sınıflandırma sistemine göre bir ılıman okyanussal iklime sahiptir. Ortalama sıcaklık yaz aylarında 18 – 20°C, kış aylarında ise -2 ila 0°C civarındadır. Yıllık ortalama sıcaklık 9°C’dir. Yazın en yüksek sıcaklık 30°C, kışın en düşük sıcaklık ise -5°C’dir.

Nüfus

Krakow nüfusu 2009 yılında 754.854 kişiye ulaşmıştır. 2006 yılı verilerine göre Krakow tüm Polonya nüfusunun %2 sini, Küçük Polonya Voyvodası bölgesinin de %23’ünü oluşturmaktadır.

Ekonomi

Krakow, Polonya’nın en önemli ekonomik merkezlerinden biridir.

Komünizm’in çökmesiyle birlikte, özel sektör Krakow’da hızla gelişmeye başladı. Krakow’da çokuluslu yaklaşık 20 firma bulunmaktadır. Google, Hitachi, IBM, General Electric, Philip Morris, Capgemini, Motorola ve Sabre gibi holdingler ile Alman, İngiliz, İskandinav merkezli birçok firma bu bölgede faaliyet göstermektedir. 2005 yılında Krakow’a doğrudan yabancı yatırım düzeyi yaklaşık 3.5 milyon dolar civarında gerçekleşmiştir. Krakow kendisini Avrupa’nın silikon vadisi ve yüksek / ileri teknoloji şirketlerinin merkezi haline getirmek için uğraş vermektedir.

Krakow’da işsizlik oranı Mayıs 2007 itibariyle %4.8dir. Bu rakam genel işsizlik oranından bir hayli altındadır.

Krakow’da Eğitim

Krakow, Polonya’nın en önemli eğitim merkezlerinden biridir. Krakow’da üniversite eğitim almayı düşünen öğrenciler için pek çok alternatif bulunmaktadır. Şehirde onun üzerinde, akademik seviyede eğitim veren yüksek okul, enstitü ve üniversite yer almakta ve bu kurumlarda 170 binin üzerinde öğrenci eğitim görmektedir.

1364 yılında kurulan Jagiellonian Üniversitesi, Polonya ve en iyi bilinen ve en eski üniversitelerinden biridir. Üniversitede 45 binden fazla öğrenci eğitim görmekte, üniversite kitaplığında 4 milyon ciltten fazla kitap bulunmaktadır. Jagiellonian Üniversitesi aynı zamanda Polonya’nın önde gelen araştırma merkezlerinden biridir.

Krakow Teknoloji Üniversitesi ise 1945 yılında kurulmuştur ve ülkenin önde gelen teknik üniversiteleri arasında gösterilmektedir.

Diğer önemli yüksek öğrenim kurumları arasında; Krakow Ekonomi Üniversitesi, Krakow Müzik Akademisi, Krakow Ziraat Üniversitesi, Güzel Sanatlar Akademisi sayılabilir.

Kültür

Krakow, Polonya’nın gayrı-resmi kültür başkentidir. 2000 yılında Avrupa Birliği tarafından Avrupa kültür başkenti seçilmişti. Yıllık 7 milyon yerli ve yabancı turist hacmi olan şehirde gezilmesi gereken başlıca mekanlar: Main Market Square, St.Mary’s Basilica, Sukkiennice Cloth Hall, Wawel Katedrali, Ulusal Sanat Müzesi, Zygmunt Bell. Krakow’da 28 sanat galerisi ve müze bulunmaktadır.

Ulaşım

Toplu taşıma sistemi özel bir firmanın kontrolündedir. Geniş altyapısı sayesinde şehir içi ulaşım kolaylıkla gerçekleşmektedir. Banliyö trenleri, bazı varoşlara kadar ulaşım imkanı sağlamaktadır. Birçok şehre demiryolu ulaşım bulunmaktadır. Varşova trenleri saat başı hareket etmektedir. Berlin, Budapeşte, Prag, Hamburg, Kiev ve Odessa’ya trenle yolculuk mümkündür.

Uluslararası Krakow Havaalanı şehrin 11 km batısındadır. Havaalanına tren ile 15 dakikada ulaşmak mümkündür.

Şehrin tarihi alanları sadece yayalara ve tramvaylara açık olmakta birlikte, tramvaylar sadece 3 caddelik bir ulaşımı kapsamaktadır.