Lehçe

Polonya’da eğitim amaçlı bulunan bütün öğrencilerin tanışması gereken dillerden birisi de Lehçe’dir. İngilizce olarak eğitim veren bölümler bulunmasına rağmen, öğrencilerin öğrenim süreleri boyunca Lehçe’yi biraz da olsa öğrenmeleri yerinde olacaktır. Bu sayede Polonya’da bulundukları süre içerisinde oldukça rahat hareket edebilir hale geleceklerdir.

Lehçe dünyada 50 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Hint-Avrupa dil Slav koluna bağlı bir dildir. Leh alfabesi 32 harften oluşur. Görünüş olarak Latin alfabesine benzemektedir. Lehçede sessiz harfler sıkça yan yana kullanılmaktadır. Bu sebeple Lehçe konuşulduğunu duyan kişiler dili bilmiyorlarsa sürekli aynı kelimelerin tekrar edildiği hissine kapılırlar. Lehçe’de kelimelerin eril ve dişil olarak ayrımı söz konusudur.

İhtiyacı olanlar için Pratik Lehçe
Not: Parantez içinde verilen kelimeler cümlelerin okunuşlarıdır!

SAYILAR
Bir – Jeden (Yeden) On Yedi – Siedemnaście (Şedemnaşçe)
İki – Dwa (Dva) On Sekiz – Osiemnaście (Oşemnaşçe)
Üç – Trzy (Tşı) On Dokuz – Dziewiętnaście (Cevyetnaşçe)
Dört – Cztery (Çterı) Yirmi – Dwadzieścia (Dvaceşça)
Beş – Pięć (Pyenç) Otuz – Trzydzieści (Tşıceşçi)
Altı – Sześć (Şeşç) Kırk – Czterdzieści (Çterceşçi)
Yedi – Siedem (Şedem) Elli – Pięćdziesiąt (Pyeŋçceşont)
Sekiz – Osiem (Oşem) Altmış – Sześćdziesiąt (Şeşçceşont)
Dokuz – Dziewięć (Cevyenç) Yetmiş – Siedemdziesiąt (Şedemceşont)
On – Dziesięć (Ceşenç) Seksen – Osiemdziesiąt (Oşemceşont)
On Bir – Jedenaście (Yedenaşçe) Doksan – Dziewięćdziesiąt (Cevyenceşont)
On İki – Dwanaście (Dvanaşçe) Yüz – Sto (~)
On Üç – Trzynaście (Tşınaşçe) Beş Yüz Pięćset (Pyentset)
On Dört – Czternaście (Çternaşçe) Bin – Tysiąc (Tışonts)
On Beş – Piętnaście (Pyetnaşçe) Bir Milyon – Milion (Milyon)
On Altı – Szesnaście (Şesnaşçe) Bir Milyar – Miliard (Milyart)
HAYVANLAR KİŞİ ZAMİRLERİ GÜNLER
Kirpi – Jeż (Yeş) Ben – Ja (Ya) Pazartesi – Poniedziałek (ponyecawek)
At – Koń (Kony) Sen – Ty (Tı) Salı – Wtorek (ftorek)
Kedi – Kot (~) O – On (Eril) Çarşamba – Środa (şroda)
İnek – Krowa (Krova) O – Ona(Dişil) Perşembe – Czwartek (çvartek)
Sinek – Mucha (Muxa) O – Ono (Nötr) Cuma – Piątek (pyontek)
Ayı – Niedźwiedź (Nyecvyec) Biz – My (Mı) Cumartesi – Sobota (~)
Eşekarısı – Osa (~) Siz – Wy (Vı) Pazar – Niedziela (nyecela)
Köpek – Pies (Pyes) Onlar – Oni (Onyi) Eril MEVSİMLER
Arı – Pszczoła (Pşçowa) Onlar – One Dişil İlkbahar – Wiosna (vyosna)
Salyangoz – Ślimak (Şlimak) Yaz – Lato (~)
Fil – Słoń (Swony) Sonbahar – Jesień (yeşeny)
Domuz – Świnia (Şvinya) Kış – Zima (jima)
Kurt – Wilk (Vilk)
MEVSİMLER AYLAR SELAMLAŞMALAR
İlkbahar – Wiosna (vyosna) Ocak – Styczeń (Stıçeny) Selam – Cześć (çeşç)
Yaz – Lato (~) Şubat – Luty (Lutı) Merhaba – Hejka (heyka)
Sonbahar – Jesień (yeşeny) Mart – Marzec (Majets) İyi Günler – Dzieńdobry (cin dobrı)
Kış – Zima (jima) Nisan – Kwiecień (Kvyeçeny) Görüşürüz (Resmi Olarak) – Do widzenia (do vidzenya)
Mayıs – Maj (May) Görüşürüz – Do zobaczenia (do zobaçenya)
Haziran – Czerwiec (Çervyets) Yakında görüşmek üzere – Do usłyszenia (do uswışenya)
Temmuz – Lipiec (Lipyets) İyi Akşamlar – Dobrywieczór (dobrıvyeçur)
Ağustos – Sierpień (Şerpyeny) İyi Geceler – Dobranoc (dobranots)
Eylül – Wrzesień (Vjeşeny) Görüşürüz – Narazie (naraje)
Ekim – Październik (Pajcernyik)
Kasım – Listopad (Listopat)
Aralık – Grudzień (Gruceny)
RESTORAN MENÜSÜ
Akşam yemeği – Kolacja (kolatsya) Kümes hayvanı – Drób (drup)
Balık – Ryby (rıbı) Meyve – Owoc (ovots)
Biber – Pieprz (pyepş) Meyve suyu – Sok (~)
Bira – Piwo (pivo) Öğle yemeği – Drugieśniadanie, Obiad (drugyeşnyadanye, obyat)
Çay – Herbata (~) Patates – Ziemniak (jemnyak)
Dana eti – Wołowina (vowovina) Salata – Surówka (surufka)
Domuz eti – Wieprzowina (vyepşovina) Sebze – Warzywa (vajıva)
Dondurma – Lody (lodı) Su – Woda (voda)
Ekmek – Chleb (xlep) Şarap – Wino (vino)
Et – Mięso (myeŋso) Tatlı – Deser (deser)
İçecek – Napój (napuy) Tuz – Sól (sul)
Kahvaltı – Śniadanie (şnyadanye) Vejetaryen – Wegetarianin (vegeteryanyin)
Kahve – Kawa (kava)
BASİT CÜMLELER
… var mı? – Czy jest… ? (çıyest) Jakotako (yakotako)
Adınız Nedir? – Jakmasznaimię? (yak maş naimye) Językturecki (yeŋzıkturetski)
Alıyorum. – Kupięto. (kupyeto) Kız – Córka (tsurka)
Almak istiyorum … – Jabympoprosił (e)/poprosiła (k)… (ya bımpoproşiw/poproşiwa) Lehçe’de bu nasıl söylenir? – Jaktosięmówipopolsku? (yakto şe muvipopolsku)
Anlamıyorum – Nierozumiem (nyerozumyem) Lütfen – Proszę (proşe)
Anne – Matka (~) Lütfen hesabı getirin. – Rachunekpoproszę. (rahunekpoproşe)
Arkadaş – Przyjaciel (pşıyaçel) (e), Przyjaciółka (pşıyaçuwka) (k) Nasılsınız? – Jaksięmasz? (yak şe maş)
Baba – Ojciec (oyçets) Oğlan – Syn (sın)
Bu ne kadar? – Iletokosztuje? (iletokoştuye) Önemli Değil – Niemazaco, Proszę (nyemazatso, proşe)
Bu ne? – Coto jest? (tsotoyest) Pardon, Özür Dilerim – Przepraszam (pşepraşam)
Dobrze (dobje) Şerefe! – Nazdrowie! (nazdrovye)
Eş (Erkek) – Mąż (moŋş) Tanıştığımıza Memnun Oldum – Miło mi (miwo mi)
Eş (Kadın) – Żona (jona) Teşekkürler – Dziękuję (ceŋkuye)
Evet – Tak (~) Tuvalet Nerede? – Gdzie jest toaleta? (gceyesttoğaleta)
Hayır – Nie (nye) Hasta – Źle (jle)
YOLCULUK SIRASINDA
Banka – Bank (~) Okyanus – Ocean (otseğan)
Cadde – Ulica (ulitsa) Otobüs – Autobus (awtobus)
Dağ – Góra (gura) Otogar – Dworzecautobusowy (dvojetsawtobusovı)
Dükkan – Sklep ~() Otopark – Parking (parkiŋ)
Eczane – Apteka (~) Pasaport – Paszport (paşport)
Göl – Jezioro (yejoro) Polis karakolu – Posterunekpolicji (posterunekpolitsyi)
Hastane – Szpital (şpital) Postane – Poczta (poçta)
Hava limanı – Lotnisko (lotnyisko) Rezervasyon – Rezerwacja (rezervatsya)
Hotel – Hotel (~) Tepe – Wzgórze (vzguje)
Kalkış – Odjazd (odyast) Tren – Pociąg (poçoŋk)
Kilise – Kościół (koşçuw) Tren istasyonu – Dworzec (dvojets)
Kiralık araba şirketi – Wypożyczalniasamochodów (vıpojıçalnyasamoxoduf) Tuvalet – Toalety (toğaletı)
Köprü – Most (~) Varış – Przyjazd (pşıyast)
Kule – Wieża (vyeja) Yüzme Havuzu – Basen (~)
Lokanta – Restauracja (restawratsya) … nerede? – Gdzie jest…? (gceyest)
Metro – Metro (~) Bilet ne kadar? – Ilekosztujeprzejazd? (ilekoştuyepşeyast)
Metro istasyonu – Stacjametra (statsyametra) … e bir bilet, lütfen. – Jeden bilet do…, poproszę. (yeden bilet do…, poproşe)
Meydan – Plac (plats) Nereye gidiyorsun(uz)? – Dokądpan (e)/pani (k) jedzie? (dokontpan/panyiyece) Gdziepan/paniidzie? (gcepan/panyiice)
Müze – Muzeum (muzeğum) Nerede oturuyorsun(uz)? – Gdziepan (e)/pani (k) mieszka? (gcepan/panyimyeşka)
Nehir – Rzeka (jeka) Boş yer yok. – Niemawolnychpokoi. (nyemavolnıxpokoy)
Oda – Pokój (pokuy) Bu akşam için boş odanız var mı? – Czysąwolnepokojenadzisiejsząnoc? (çısaŋvolnepokoyenacişeyşaŋnots)
Okul – Szkoła (şkowa)